Yazılım Geliştirme Süreç Modelleri

Bir projenin geliştirme süreci sadece kodlamadan meydana gelmez. Öncelikle yazılım geliştirme işlemi tamamlanır. Yazılımın hem üretim hem de kullanım süreci boyunca geçirdiği tüm aşamalar kısaca yazılım geliştirme yaşam döngüsü olarak ifade edilir. Bu döngü, yazılım fonksiyonları ile alakalı gelişmeler sürekli değiştiği için doğal olarak kendi içinde de değişime uğrar. Planlama, Analiz, Tasarım, Gerçekleştirim ve Bakım gibi temel adımlardan meydana gelen döngü içinde en önemli unsur, herhangi bir evrede geriye dönmek ve daha da ilerlemektir.

Bir projenin hedefe ulaşabilmesi için bir süreç söz konusudur ve belirli yöntemler uygulanır. Yazılım geliştirmede başarılı olmak için her bir süreç modeli, bu yaşam döngüsünü izler. Bu süreçler, üretilenlerin kalitesine pozitif etki eder ve projelerin karışık hale gelmesini önler.

Yazılım Süreci Modelleri Nelerdir?

Yazılım üretim faaliyetinin genel yapılma düzenine dair rehberler olarak bilinen bu modeller, süreçlere ilişkin ayrıntılarla ya da süreçler arası ilişkilerle ilgilenmezler. Yazılım sürecinde modelleri şöyle sıralayabiliriz:

• Evrimsel Model
• Artırımsal Model
• Araştırma Tabanlı Model
• Çağlayan (Şelale) Modeli
• Gelişigüzel Model
• Barok Modeli
• V Modeli
• Helezonik (Spiral) Model

Evrimsel Geliştirme Süreç Modeli

İlk tam ölçekli model olan evrimsel geliştirme modelinin başarısı ilk evrimin başarısına bağımlı haldedir. Bu ürünler üretildikleri yer için tam fonksiyonelliği içermektedirler. Evrimsel geliştirme modelinin zayıf yanıysa değişiklik denetimine sahip olmamasıdır. Bu modelin yapılandırma, kalite, sürüm ve değişiklik yönetiminde sorunlar çıkabilmektedir.

Artırımsal Geliştirme Süreç Modeli

Ortaya konan her bir sürüm, bir başka sürümü kapsayacak ve giderek fazlalaşan adette işlev içerecek şekilde üretilir.

Araştırma Tabanlı Süreç Modeli

Yap-at ilk örnek olarak da bilinen bu modelin araştırma ortamları tümüyle belirsizlik üzerine çalışan koşullardır. Modelde yapılan işlerden elde edilecek neticeler keskin ve belirgin olmaz.

Çağlayan (Şelale) Modeli

Bu modelde ilk olarak gereksinimlerin tanımlanması yapılır. Daha sonra sistem ve yazılım tasarımı gerçekleştirilir. Kodlama ve parça test etme etapları da yapıldıktan sonra yapıyı birleştirme ve sistemi test etme işlemleri ve sistemin bakım ve idamesi sağlanır. Çağlayan modelinde birtakım sorunlar yaşanabilir. Örneğin ihtiyaç tanımlamaları çoğu kez açık bir şekilde yapılamadığından, hataların düzeltilme ve eksikleri giderme maliyetleri yukarı çıkar. Yazılımın kullanıcıya ulaşma zamanı uzundur ve ürünü görme müddetinin uzun olması, projenin bitmeyeceği ve devamlı gider merkezi boyutuna geldiği düşüncesini akla getirir.

Gelişigüzel Model

Bu çalışmada herhangi bir model veya yöntem gözetilmez. Gelişigüzel modeller ilgi duyan ve geliştiren kişiye bağımlıdırlar. Bakımı zor olan bu modellerin ekseriyetle tek kişilik üretim ortamı vardır.

Barok Modeli

Yaşam döngüsü başlıca adımlarının doğrusal bir biçimde geliştirildiği barok model, belgelemeyi ayrı bir süreç olarak ele alır. Barok model kapsamında adımlar arası geri dönüşlerin ne türlü yapılacağı da tanımlanmamıştır. Gerçekleştirim evresine daha çok ağırlık veren bir model olduğundan bugün kullanımı önerilmemektedir.

V Süreç Modeli

Bu modelin temel çıktılarını 1-Kullanıcı Modeli, 2-Mimari Model ve 3-Gerçekleştirim Modeli olarak sıralamak mümkündür.

Helezonik (Spiral) Modeli

Çeşitli avantajlara sahip olan helezonik modelde kullanıcı etkisi ilk göze çarpandır. Bu modelde yönetici bakışı büyük önem taşır. Helezonik model, Planlama-Risk Analizi-Üretim ve Kullanıcı Değerlendirmesi gibi safhalardan geçer. Helezonik modelde risk analizi olgusu oldukça ön plandadır. Modeldeki her döngü bir fazı oluşturur. Bu modelde direkt tanımlama ya da tasarım gibi bir aşama mevcut değildir. Prototik yaklaşımının yer aldığı modelde artımsal bir yinelemeli yaklaşım vardır.