Veri Tabanı Nedir?
Veri tabanı, kısaca bir bilgisayarın kütüphane sistemi olarak tanımlanabilir. Bu da bilgisayara aktarılan, oluşturulan her bir bilginin depolanması demektir. Veri tabanını yönetmeye yarayan sisteme, veri tabanı yönetim sistemi (DBMS) adı verilir. Bilgisayar hard diski üzerine yazılan tüm bilgilere erişim sağlama, değiştirme, kontrol etme, organize etme gibi faaliyetlerde bulunmak için sorgulama sistemi oluşturulmuştur. Veri tabanı sorgulama işlemi, tablolama sistemi ile gerçekleşmektedir. Veri tabanında bulunan bilgilere erişmek için sorgu dili olarak kullanılan SQL kullanılmaktadır.
Veri Tabanı Gelişimi
Veri tabanı, 1960 yıllarında başlayan ve günümüzde hâlâ kullanımına devam edilen modelleme yöntemi ile oluşmuştur. Bu sistemle bir işlemden birçok bilgi ağı, bilgi dalına erişim sağlanması, beslenmesi hedeflenmiştir. Farklı çeşitleri oluşan ve gelişim gösteren veri tabanı günümüzde depolama, kodlama, yönetme, birleştirme, bulut, NoSQL ve kendi kendini yöneten veri tabanları olarak çeşitlilik göstermektedir.
Veri Tabanı Çeşitleri Nelerdir?
İşlevine ve ihtiyaca göre veri tabanı, birçok türe ayrılmaktadır. Veri tabanları ihtiyaçlara göre çeşitli modellerde de tasarlanabilmektedirler. Geçmişten günümüze kullanılan başlıca veri tabanı türlerini şöyle sıralamak mümkündür:
- İlişkisel Veri Tabanları: Satır, sütun ve tablodan oluşmakta olan ilişkisel veri tabanları, 80’li yılların sonunda ve 90’lı yılların başında sıkça kullanılan veri tabanı türüdür.
- Nesne Odaklı Veri Tabanı: En esnek haliyle bilgilerin erişime sağlanması amaçlanır.
- Dağıtılmış Veri Tabanı: Birçok dosyadan meydana gelen fakat farklı yerlerde bulunan dosyalardan oluşup farklı ağlara yayılan depolama sistemi olarak ön plana çıkarlar.
- Veri Ambarı: Verilerin kütüphanesi olarak açıklamak mümkündür. Veri havuzundan gerekli olan veriyi sorgulama sistemi ile getiren veri tabanı türüdür.
- SQL Veri Tabanı: İlişkisel veri tabanının tamamen tersi olarak oluşturulmuştur. Yeni tasarlanmış ya da hiç tasarlanmamış verilerin saklanmasına olanak tanır.
- Grafik Veri Tabanı: Saklanacak verileri birimler olarak değerlendirerek saklamaya yarar.
- OLTP Veri Tabanı: Analitik olarak tasarlanmış olup birçok kullanıcının aynı zamanda farklı işlem yapmasına imkân tanıyan veri tabanıdır.
- Açık Kaynak Veri Tabanı: Kaynak kodunun açık olarak ifade edilmesi, açık kaynak olarak bilinmektedir. SQL veri tabanı bu şekilde çalışır.
- Bulut Veri Tabanı: Geleneksel ve servis veri tabanı olarak ikiye ayrılır. Yapılandırılmış ya da yapılandırılmamış verilerin depolanması ile ortaya çıkan bir platformdur.
- Belge Veri Tabanı: Modern ve gelişmiş bir kullanım sunar. Belge oluşumu olan dosyaların saklanmasını sağlayan JSON biçimli veri tabanıdır.
- Kendi Kendini Yöneten Veri Tabanı: Otonom sistem çalışması olarak da bilinir. Güncel teknoloji ile üretilen ve kullanıma sunulan veri tabanıdır.
Veri Tabanı Ne İşe Yarar?
Dijital ortamda depolama sistemi olarak bilinen veri tabanı, kullanıcılara birçok kolaylık sağlar. Büyük işletmelerde, kamu sektöründe ve birçok alanda veri tabanı kullanılmaktadır. Veri depolama sayesinde birçok işlem kolayca tek kanaldan kontrol edilmektedir. Veri tabanının birçok faydası bulunmaktadır. Veri tabanı sistemi, bilgisayara depolanmak istenen verilerin yedeklenmesini sağlar. Kısıtlama özelliğinden dolayı yetki dâhilinde olmadan bilgilere erişim yapılması söz konusu olamaz. Bunların dışında verileri sorgulama, raporlama, ekleme ve çıkarma işlemleri ile tabloların kaydedilmesi işlemi de yapılabilmektedir.
Veri tabanının oluşturulma amacı, kullanılan verilerin saklamasıdır. Veri tabanı sayesinde veriler tutulur, saklanır ve gerekli yerlerde kullanılır. Veriler genelde tek bir yerde tutulmayarak birçok birim tarafından gerekli komutlar ve kodlarla tanımlanır. Her veriye özel ID tanımlanır ve bu sayede kimlik doğrulaması gibi bilgi doğrulaması da gerçekleştirilmektedir. Veri tabanında yer alan her bir veri, kendi içerisinde birimlere ayrılarak yine kendisine uygun bölümlerde saklanmaktadır.